Ανάλυση με Νετρονική Ενεργοποίηση

Διάταξη νετρονικής ενεργοποίησης του ΕΠΤ ΕΜΠ (ΙΝΑΑ)

Πηγή Νετρονίων Am-Be

Η διάταξη νετρονικής ενεργοποίησης (Instrumental Neutron Activation Analysis, ΙΝΑΑ) του ΕΠΤ-ΕΜΠ βασίζεται σε πηγή νετρονίων 241Am-Be, ραδιενέργειας 10Ci. Η πηγή νετρονίων 241Am-Be είναι τοποθετημένη με ειδική ιδιοκατασκευή στο κέντρο κυβικής πολυεστερικής δεξαμενής 1m3, η οποία είναι πληρωμένη με νερό. Η όλη διάταξη είναι εγκατεστημένη σε ειδικά μελετημένο και θωρακισμένο υπόγειο χώρο του ΕΠΤ-ΕΜΠ. Η διάταξη νετρονικής ενεργοποίησης σχεδιάσθηκε για την ακτινοβόληση δειγμάτων υλικών σε στερεά μορφή με όγκο μερικά cm3 για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς λόγους. Η ροή νετρονίων στη θέση ακτινοβόλησης του δείγματος είναι της τάξης του 107 νετρόνια·cm-2·s-1. Μετά την ακτινοβόληση τα ενεργοποιημένα δείγματα αναλύονται με χρήση ανιχνευτών HPGe πολύ υψηλής απόδοσης (π.χ. XtRa με Rel.ef 105%).

Μία σειρά από σενάρια ενεργοποίησης-ανάλυσης έχουν υιοθετηθεί για τον βέλτιστο προσδιορισμό μίας σειράς ιχνοστοιχείων, ανάλογα με το χρόνο υποδιπλασιασμού τους.

Δείγμα Νετρονικής Ενεργοποίησης

Η διάταξη χρησιμοποιείται κυρίως για τον προσδιορισμό ιχνοστοιχείων σε περιβαλλοντικά δείγματα, όπως δείγματα χώματος, ιπτάμενης τέφρας από λιγνιτικούς σταθμούς, ιζήματα κλπ.

Mε τη μέθοδο της νετρονικής ενεργοποίησης στη διάταξη του ΕΠΤ-ΕΜΠ μπορούν να προσδιοριστούν τα στοιχεία Al, As, Ga, K, La, Mg, Mn, Na, Sc, Sr και V.

Το κατώτερο επίπεδο ανίχνευσης των περισσότερων από τα στοιχεία είναι μερικές δεκάδες ppm. Για τη βαθμονόμηση της μεθόδου έχουν χρησιμοποιηθεί μία σειρά από πρότυπα υλικά (Standard Reference Materials) από το National Institute of Standards των ΗΠΑ και από την International Atomic Energy Agency.