Αβεβαιότητα στην εκτίμηση της παραμένουσας ραδιενέργειας ¹³⁷Cs στο έδαφος μετά από απόθεση λόγω πυρηνικού ατυχήματος

Η αποτίμηση των επιπέδων της παραμένουσας συγκέντρωσης ραδιοϊσοτόπων στο έδαφος, τόσο στην επιφάνεια όσο και κατά βάθος, μετά από ένα ατύχημα όπως αυτό στο Chernobyl είναι σημαντική για την παρακολούθηση των πιθανών συνεπειών του ατυχήματος στο οικοσύστημα. Στο πλαίσιο αυτής της εργασίας διενεργήθηκαν το 2007 δειγματοληψίες χώματος από έδαφος επιφανειακά και σε βάθος έως 26cm, σε 14 διαφορετικές τοποθεσίες της Ελληνικής επικράτειας όπου το Εργαστήριο Πυρηνικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ είχε γενικά καταγράψει υψηλά επίπεδα απόθεσης ¹³⁷Cs κατά και μετά το έτος 1986. Σε συγκεκριμένη τοποθεσία υψηλής απόθεσης οι δειγματοληψίες στην επιφάνεια του εδάφους και κατά βάθος έγιναν ακολουθώντας σχηματισμό καννάβου με πλευρές 60m και κόμβους ανά 20m, ενώ στις υπόλοιπες 13 τοποθεσίες πραγματοποιήθηκαν επιφανειακές και κατά βάθος δειγματοληψίες σε μοναδικά σημεία. Κατά την επεξεργασία των μετρήσεων των δειγμάτων διερευνήθηκαν και οι συνιστώσες αβεβαιότητας των αποτελεσμάτων για τη συγκέντρωση ραδιοϊσοτόπων, όπως προκύπτουν κυρίως λόγω της γεωστατιστικής διασποράς, της ίδιας διαδικασίας της δειγματοληψίας, των μεταβολών της φαινόμενης πυκνότητας του χώματος κατά βάθος, της προετοιμασίας των δειγμάτων για μέτρηση και τέλος λόγω της ίδιας της μέτρησης. Για την πλήρη απογραφή αυτών των συνιστωσών χρησιμοποιήθηκε διαδικασία αξιολόγησης αιτίου αποτελέσματος ώστε να εντοπισθούν από τις πιο πάνω συνιστώσες αβεβαιότητας οι πλέον σημαντικές και να γίνει ορθή εφαρμογή του νόμου διάδοσης αβεβαιότητας σύμφωνα και με τον ISO GUM. Όπως εξάλλου αναμένεται, η όλη επεξεργασία πέρα από την αποτύπωση της κατά βάθος μετανάστευσης του ¹³⁷Cs, είκοσι έτη μετά την απόθεση με κατάλληλες συσχετίσεις, δείχνει κατ' αρχήν ότι η κυρίαρχη συνιστώσα της συνδυασμένης τυπικής αβεβαιότητας είναι εκείνη που οφείλεται στην γεωστατιστική διασπορά της συγκέντρωσης ενός αποτεθέντος ραδιοϊσοτόπου κατά επίπεδα εδάφους, είτε στην επιφάνεια είτε στο βάθος. Ο κάνναβος δειγματοληψίας φαίνεται να εκτιμά χονδρικά την συνιστώσα αυτή κυρίως με την τεχνική του ημιβαριογράμματος. Πιο πυκνός βελτιστοποιημένος κάνναβος δυνατόν να αποδώσει ακριβέστερα τη συνιστώσα αυτή με πολλαπλάσιο εργαστηριακό κόστος σε ανθρώπινο δυναμικό και πόρους. Με τα υπάρχοντα δεδομένα, στην περίπτωση μέτρησης της συνολικής παραμένουσας απόθεσης του ¹³⁷Cs με τη χρήση μιας μοναδικής δειγματοληψίας βάθους, αυτή η συνιστώσα τυπικής αβεβαιότητας εκτιμάται σε περίπου 23% του αποτελέσματος της μέτρησης, ενώ η αντίστοιχη τυπική αβεβαιότητα για το μέγιστο βάθος διείσδυσης του ¹³⁷Cs στο έδαφος ανέρχεται σε περίπου 38% του υπολογιζόμενου.

Πλήρες Κείμενο